SaluVet logo

De invloed van Pyrogenium op het celgetal

Een retrospectieve analyse: Het celgetal van melkkoeien behandeld met Pyrogenium compositum* in vergelijking met melkkoeien van dezelfde bedrijven die onbehandeld bleven.

Cellen in melk
De cellen die gemeten worden in melk spelen een bepalende rol bij de melkkwaliteit. De verschillende cellen komen oorspronkelijk uit het bloed (leukocyten, monocyten, histiocyten, lymfocyten), uit de melk zelf (lymfocyten, macrofagen, reuscellen) en in mindere mate uit het uierweefsel (mucosale epitheelcellen).

Al deze cellen zijn de natuurlijke afweercellen die in toenemende mate vrijkomen wanneer het immuunsysteem wordt geactiveerd. Triggers zijn infecties met meestal bacteriële pathogenen, die door de immuuncellen worden onderschept. Beïnvloedende factoren zijn onder andere hygiëne (meer vuil in de stal = meer cellen), maar ook voeding en klimaat, bijvoorbeeld hittestress. Ook heeft de fokkerij invloed, sluiten de spenen goed of blijven ze langer open staan waardoor bacteriën gemakkelijker in de uier komen?

Het immuunsysteem maakt het verschil
Hoe efficiënt het immuunsysteem van de koe werkt is doorslaggevend: hoe goed kan de koe zich verdedigen tegen de bacteriedruk om de uiergezondheid stabiel te houden? En niet te vergeten, het immuunsysteem kost veel energie en is direct afhankelijk van de algemene conditie van de koe.

Het immuunsysteem heeft dus direct invloed op het celgetal van de koe. Wanneer het immuunsysteem getriggerd wordt worden er meer cellen in de melk gemeten. Recente waarnemingen, zoals die gepresenteerd door Jan Puckhaber op de AVA-hoofdconferentie in 2022, suggereren dat het celgetal dagelijks veel sterker fluctueert dan eerder werd aangenomen bij gezonde koeien tussen 20.000 en 100.000 cellen/ml melk. Dit betekent dat de melkanalyse van individuele dieren per dag, gekoppeld moet worden aan het gemiddelde celgetal van de koppel. Het celgetal moet gezien worden als een momentopname. De hier geanalyseerde resultaten lieten bijvoorbeeld zien dat onbehandelde dieren “vanzelf” significant hogere of lagere waarden vertoonden op de verschillende meetmomenten.

Van Pyrogenium compositum is bekend dat het een gunstig effect heeft op het immuunsysteem en koortsverlagend werkt. Daarom werden de celgetalmetingen van drie Nederlandse melkveebedrijven geanalyseerd middels MPR-uitslag (interne gegevens van SaluVet BV).

Analyse van gegevens

Het doel was om te zien of het gebruik van Pyrogenium compositum invloed had op het gemiddelde celgetal van de koeien met voorheen abnormale waarden, 6 weken na behandeling (volgens MPR).

28 koeien met een relatief hoog gemiddeld celgetal van rond 540.000 cl/ml hadden als enige behandeling 10 ml Pyrogenium compositum subcutaan geïnjecteerd gekregen, gedurende 5 dagen (behandelde groep). Nog eens 28 koeien met een gemiddeld celgetal van 448.000 cl/ml werden in de onbehandelde groep geplaatst. Binnen de groepen waren er grote verschillen tussen individuen, wat resulteerde in een standaardafwijking van 96.000 tot 140.000 cl/ml.

Er is in totaal gekeken naar 5 verschillende MPR-uitslagen:
Twee MPR-uitslagen (-1, -2) tot aan de behandeling (0) en twee MPR-uitslagen daarna (+1, +2), zie afbeelding hieronder. Alle koeien hadden een opvallend hoog celgetal boven de 150.000 cl/ml en waren tussen de één en tien keer aangemerkt als attentiekoe.

Resultaten
De met Pyrogenium behandelde koeien vertoonden na zes weken een gemiddelde afname in het celgetal van 289.000 cl/ml, terwijl de controlegroep een gemiddelde toename in het celgetal van 98.000 cl/ml liet zien (zie afbeelding). Dit verschil was significant tussen beide groepen (p=0,04).
Nog eens zes weken later, 12 weken na de toediening van Pyrogenium, was het verschil tussen beide groepen nog steeds significant (p=0,0418).

Conclusie
In deze retrospectieve analyse is aangetoond dat het gebruik van een complex middel zoals Pyrogenium kan helpen om het celgetal te laten dalen. Dit hebben veel veehouders in de praktijk al ervaren.
Toch is het aantal cellen afhankelijk van de dag en onderhevig aan een aantal beïnvloedende factoren zoals hygiëne. Het significante resultaat zou verklaard kunnen worden door het feit dat het immuunsysteem op een natuurlijke manier ondersteund is.

Als de situatie zich voordoet dat het immuunsysteem van de koe sterk wordt getriggerd, is Pyrogenium compositum een goed diergeneesmiddel om direct in te zetten, ook voor biologische bedrijven. Andere voordelen naast het verlagen van het celgetal zijn o.a. nul dagen wachttijd, geen verlies van melkgeld en geen uitsortering van koeien.

Meer over Pyrogenium compositum