SaluVet logo

Wat doet hittestress met een koe?

Wat voor ons mensen als een aangename temperatuur kan aanvoelen, zo rond de 20°C, kan voor een koe als hittestress worden ervaren. Uiteraard is dit afhankelijk van de luchtvochtigheid. Maar wat gebeurt er nu eigenlijk in de koe bij hittestress? En wat zijn de gevolgen? Dat leest u in dit blog.

Een hoogproductieve koe produceert meer warmte dan dat ze kwijt kan. Deze groep koeien ondervindt daarom meer hinder van de warmte dan laagproductieve koeien. Het verteringsproces in de pens is intensiever door de hogere melkgift waardoor er meer warmte vrijkomt. Productieverlies is in deze groep vaak blijvend het grootst en de hersteltijd is lang. Daarbij zweet een koe weinig. De koe kan alleen een beetje warmte kwijt door te hijgen en te verdampen.

Koelen kost energie

Om de warmte kwijt te raken neemt de doorbloeding naar de huid van de koe toe en neemt de doorbloeding naar het maagdarmstelsel en de vitale organen juist af. Tegelijkertijd vraagt de melkproductie ook veel energie. Maar door de warmte neemt de koe minder ruwvoer op dan normaal. De energievoorziening raakt dus vrijwel direct uit balans.
Dit leidt op korte termijn tot daling van de melkproductie, maar heeft op lange termijn gevolgen voor de uiergezondheid, klauwgezondheid en vruchtbaarheid door de ontregelde stofwisseling.

Lager drachtigheidspercentage

Een eicel vormt zich 90 dagen vóór de eisprong. Als zich in die periode hittestress voordoet, zijn de hormoonwaarden lager en is de kwaliteit van de eicellen aanzienlijk minder. Alle energie gaat immers naar het koelen van het lichaam in plaats van het rijpen van de eicellen. Daarbij is de kans op embryonale sterfte veel groter áls de bevruchting al gelukt is. Dit resulteert in een lager drachtigheidspercentage en een langere tussenkalftijd, wat vooral in het najaar wordt waargenomen.

Gevolgen hittestress lacterende koeien
  • Verminderde ruwvoeropname
  • Energietekort: kwaliteit eicellen neemt af, hormoonbalans raakt verstoord
  • Verhoogde ademhaling en hartslag
  • Daling melkproductie
  • Doorbloeding huid neemt toe, doorbloeding organen neemt af
  • Verhoogde kans op pensverzuring
  • Verhoogde kans op klauwproblemen door ontregelde stofwisseling
  • Verhoogde kans op hoog celgetal of complicaties uier door vermindering weerstand
Gevolgen hittestress droge koeien
  • Verminderde ruwvoeropname
  • Verminderde groei ongeboren kalf
  • Minder goede start na afkalven
  • Verminderde biestkwaliteit (minder antistoffen)
  • Verhoogde vatbaarheid voor infecties
Gevolgen hittestress pasgeboren kalf
  • Minder goede opstart na geboorte
  • Kalf neemt minder antistoffen op uit biest
  • Verhoogde vatbaarheid voor infecties
  • Minder snelle groei
  • Ontwikkeling organen blijft achter
  • Toekomstige melkproductie kan lager zijn
Economische schade

De gevolgen van hittestress op korte termijn zijn nog te overzien, maar op lange termijn heeft het langdurige nadelige gevolgen die de hele veestapel en dus de economische resultaten negatief beïnvloeden.

Al deze gevolgen zijn te minimaliseren als de koe maar voldoende ruwvoer kan opnemen om de interne motor draaiende te houden!

Hoe stimuleer ik de eetlust van mijn koeien?